ازن ژنراتور امروزه روش های مختلفی جهت ضد عفونی و از بین بردن باکتری ها و ویروس ها و … درصنعت آب و فاضلاب استفاده می گردد. یکی از روش های نوین و مورد استفاده که به تازگی استفاده ی گسترده ای پیدا کرده است، استفاده از گاز ازن O3 می باشد. لازم به ذکر است که گاز ازن به عنوان یکی از قوی ترین اکسید کننده ها و ضد عفونی کننده ها در طبیعت شناخته شده است. مکانیسم عمل به گونه ای می باشد که اکسیژن (O2) در حضور ولتاژ بالا (High Voltage) به O3 تبدیل می گردد. گاز ازن در آب قابل حل بوده و به صورت محلول در می آید.
امروزه یکی از اصلی ترین سیستم های که درگندزدایی و ضدعفونی کردن آب و فاضلاب موردتوجه بسیاربالایی قرار گرفته است استفاده از دستگاه ازن ژنراتور می باشد. که به دلیل نداشتن موادشیمیایی و زیان آور برای انسانها و یا جانوران درتمامی کشورهای پیشرفته جایگزینی مناسب کلرزن مایع و کلرزنگازی قرارگرفته است. به تازگی با توجه به شناخت و آشنایی با قابلیت های دستگاه ازن ژنراتور تمایلی زیادی به استفاده از این سیستم و جایگزینی با سایر روش های گندزدایی موجود را دارند. استفاده دستگاه ازن ژنراتور به جای استفاده از پکیج تزریق کلر یا سیستم های الکترولیز دراستخرهای شنا مورد استفاده قرار میگیرد. عوارضی از قبیل خشکی و سوزش پوست و چشم و حساسیت تنفسی بعضی از انسانها به بو و خاصیت کلر بیشتر استخرهای شنا و تفریحی بابت ضدعفونی آب استخر رو به استفاده از دستگاه ازن ساز آورده اند. این نوع سیستم ها با توجه به قیمت بالای که در ابتدا برای استفاده کنندها دارد ولی به مرور زمان از نظرصرف هزینه بسیار پایین تر از پکیج تزریق کلر می باشد.
استفاده از گاز ازن یکی از روش های نوین در ضدعفونی کردن آب می باشد. ازن O3 به صورت طبیعی در طبیعت یافت نمی شود. در واقع با تحت تابش قرار دادن O2 ازن تولید می شود. ازن ژنراتور برخلاف کلر هیچ باقیمانده ای در آب ندارد و سبب سوزش چشم و اثرات این چنینی نمی باشد.
در صورتی که دستگاه ازن ژنراتور و کلر زنی تواماً استفاده شود سبب کاهش مصرف کلر تا 80درصد می گردد.ژنراتورهای ازن موجود و سیستم تامین انرژی آن در واقع نسل سوم فناوری تولید ازن هستند. ژنراتورهای ابتدایی معمولا قادر بودند که روزانه 250 پوند ازن تولید کنند و بازدهی آن ها در صورت استفاده از هوای خشک یک درصد وزنی و در صورت استفاده از گاز اکسیژن با خلوص بالا، 4 درصد وزنی بود.
در مقایسه، قابلیت ژنراتورهای ازن کنونی این است که قادرند تا 4 هزار پوند ازن در روز تولید نمایند و با استفاده از اکسیژن با خلوص بالا بازدهی آن 10 تا 12 درصد وزنی است. پیشرفت فناوری ژنراتور ازن باعث کاهش چشمگیر هزینه ی انرژی مصرفی و مواد شیمیایی نسبت به نسل های قبلی شده است.
گاز ازن به واسطه خاصیت اکسید کنندگی بالایی که دارد، مانند سایر مواد ضدعفونی کننده، باکتری ها و آلاینده های موجود در آب را اکسید می کند. مزایای مهم استفاده از گاز ازن برای ضدعفونی آب استخر عبارتند از:
- خاصیت بالای اکسید کنندگی و قدرت بالای ضدعفونی
- کاهش مصرف سایر مواد ضد عفونی کننده از جمله کلر
- عدم تأثیر روی PH آب
- افزایش کارایی فیلترها از طریق لخته کردن آلاینده ها و ذرات موجود در آب
مهمترین محدودیت ازن، ناپایدار بودن آن است. به همین دلیل، استفاده از ازن به تنهایی برای ضدعفونی استخر، توصیه نمی شود.
ازن ساز تولیدی شرکت های مختلف با توجه به کیفیت محصولات مورد استفاده در ساخت پکیج تزریق ازن متفاوت است. شاید بتوان گفت قیمت دستگاه ازن زن در مقیاس های کوچک پارامتری وابسته به جنس قطعات مصرفی دارد ولی در سایزهای بزرگ بطور مثال در تعیین قیمت یک دستگاه ازن ژنراتور 2 کیلوگرم در ساعت تکنولوژی تولید دستگاه ازن ساز اهمیت زیادی دارد. برای آگاهی از قیمت ازن ساز نیاز دارید تا با کارشناسان این امر تماس حاصل نمایید.
آب سخت به آب حاوی کاتیون های منیزیم ، کلسیم ، آهن ، منگنز ، استرانسیم و ... گفته میشود. ولی با توجه به اینکه مقدار آهن ، منگنز و استرانسیم در آب بسیار کم میباشد بنابراین مجموع کلسیم و منیزیم موجود در آب، سختی آب به حساب می آید.
انواع سختی آب :
سختی آب بر دو نوع سختی دائم (permanent hardness) و سختی موقت (temporary hardness) میباشد و مجموع آنها را سختی کل (Total hardness) مینامند.
سختی گیر آب به منظور رفع سختی آب مورد استفاده قرار میگیرد. مقدار سختی آب بر مبنای مقدار املاحی نظیر کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز بر حسب میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم اندازه گیری می شود. در این راستا آب نرم سختی زیر 50 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم دارد که در استانداردهای تاسیساتی نظیر اشری و کریر توصیه میشود که سختی آب تغذیه در سیستم‌های تاسیساتی در این محدوده است. اگر سختی آب بین 51 الی 100 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب نرم (متوسط) می‌گویند. اگر سختی آب بین 101 الی 150 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت (کم) می‌گویند. اگر سختی آب بین 151 الی 200 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت (متوسط) می‌گویند. اگر سختی آب بین 201 الی 300 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب سخت می‌گویند و اگر سختی آب بیش از 300 میلی گرم بر لیتر بر مبنای کربنات کلسیم باشد به آن آب خیلی سخت می‌گویند. سختی آب ایران به طور متوسط در مقیاس سخت و خیلی سخت است به همین دلیل مشکلات رسوبات گچی و آهکی بسیار دیده میشود.
یکی از بزرگترین مشکلات آب برای استفاده خوراکی و همچنین استفاده از آب در قسمت های گوناگون صنایع وجود املاح کلیسیم و منیزیم با میزان بیشتر از اندازه نرمال است که به آن سختی آب گفته می شود. اغلب در منابع آب زیر زمینی به خاطر گذر آب از لایه های مختلف خاک، سختی آب بیشتر از منابع آب سطحی است. از لحاظ بهداشتی سختی بیش از اندازه آب باعث نابسامانی در گوارش غذا و نیز به وجود آمدن سنگ کلیه خواهد شد به صورتی که بیشترین سختی مجاز سختی کل برای استفاده آب آشامیدنی 500ppm است. اما می شود نتیجه گرفت که بی وزن کردن آب در تأسیسات صنعتی به مراتب بسیار با اهمیت تر و فوری تر از موارد تأمین نیاز های خانگی و شرب است به این دلیل که در بیشتر صنایع آب مورد بهره برداری قرار میگیرد و در قسمت های پروسه و تولید می بایست بسیار خالص و بدون املاح باشد و اقتضا می کند که سختی آب خروجی از دستگاه سختی گیر دائما صفر پی.پی.ام باشد.
برای از بین بردن سختی آب روش های گوناگونی هست که می شود گفت رایج ترین روش ها برای حذف سختی بکارگیری از سختی گیر رزینی ( تبادل یونی ) و همچنین روش شیمیایی سختی گیری است.
سختی گیر رزینی - فیلتر پلی فسفات
سختی آب در سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و آب شرب تاسیساتی موجب تشکیل رسوب در لوله ها، پمپ‌ها، مبدلهای حرارتی، دیگ ها و ... می گردد که با کاهش انتقال حرارت، خوردگی و گرفتگی باعث ایجاد اختلال در تاسیسات میشود. به همین دلیل ضروری است که سختی آب حذف شود. یک راهکار متداول و سنتی استفاده از رسوب گیرهای رزینی است که املاح کلسیم و منیزیم را از آب جداسازی می‌نماید. رسوب زداها انواع مختلفی دارند اما سختی گیرهای کاتیونی در صنعت تاسیسات رواج دارند که دارای رزینهای شیمیایی سدیمی است که در هنگام عبور آب سخت از روی بستر رزین، املاح کلسیم و منیزیم با سدیم تعویض می‌شوند. رزینها با املاح سختی به تدریج اشباع شده و کارایی جذب املاح سختی را از دست می‌دهند. بنابراین با استفاده از آب نمک رقیق 10 درصد با عملیات شستشوی رزین و بکواش، رزینها احیا و به حالت اولیه بر می‌گردند.
اموارد کاربرد دستگاه سختی گیر رزینی :
سختی آب ناشی از وجود کاتیون های دو یا چند ظرفیتی، خصوصا یون های کلسیم و منیزیم محلول در آب می باشد که موجب بروز مشکلاتی شامل رسوب و تولید کف می شود. بالا بودن سختی آب (Hardness) موجب بروز مشکلاتی شامل موارد زیر خواهد شد:
- تشکیل رسوب بر روی دستگاه های حرارتی مانند دیگ های بخار، برج های خنک کننده، چیلر و لوله ها که موجب مسدود شدن مسیر لوله ها و شیرآلات، و کاهش بازدهی انتقال حرارت و افزایش مصرف سوخت می شود.
- نامحلول شدن و رسوب دادن مواد صابونی در هنگام ترکیب با سختی آب و در نتیجه کاهش بازدهی شوینده ها به دلیل مصرف بیشتر مواد شوینده در تماس با آب سخت
- تشکیل کف حاصل از واکنش بین یون های سختی در آب و صابون و در نتیجه ایجاد لک بر روی سطوح شیشه ای، فلزی، بطری ها و لوازم خانگی
مشکلات ذکر شده بیانگر اهمیت سختی گیری در صنعت آب و سختی گیری آب صنعتی و آب خانگی می باشند. سختی گیر رزینی متداول ترین دستگاه جهت کاهش پارامتر سختی آب می باشد که با استفاده از روش تعویض یونی و به کمک رزین های کاتیونی، کلسیم و منیزیم محلول در آب را از آن جدا می نماید. این رزین ها عملا کلسیم و منیزیم (سختی موقت) را با سدیم (نمک طعام) تعویض کرده و آب سخت (Hard water) را به آب نرم (Soft water) تبدیل می نمایند.
